Cây kiểng lá là những cây có hình dáng và màu sắc lá độc đáo và đẹp mắt, được nhiều người yêu thích trồng trong nhà, sân vườn hay văn phòng làm việc. Cây kiểng lá không chỉ làm đẹp không gian sống, mà còn có tác dụng thanh lọc không khí, cải thiện tâm trạng và mang lại ý nghĩa phong thủy cho gia chủ. Tuy nhiên, để cây kiểng lá luôn xanh tươi và phát triển tốt, bạn cần chú ý đến một số yếu tố quan trọng trong quá trình chăm sóc cây. Bài viết này sẽ hướng dẫn bạn cách chăm sóc cây kiểng lá trong nhà một cách hiệu quả và đơn giản nhất.
Cây Monstera nhỏ tại Phúc Garden
- Cung cấp đủ nước cho cây
Nước là yếu tố thiết yếu cho sự sống và sinh trưởng của cây. Tùy theo loại cây, bạn cần cung cấp đủ nước cho cây mà không gây úng hoặc khô hạn cho đất. Bạn có thể nhìn vào bề mặt đất hoặc dùng tay ấn vào đất để cảm nhận độ ẩm của đất. Nếu đất khô và nứt nẻ, bạn nên tưới nước cho cây. Nếu đất ẩm và có nước chảy ra, bạn nên giảm lượng nước tưới. Bạn nên dùng nước sạch, ở nhiệt độ phòng, không dùng nước lạnh hoặc nước nóng để tưới cây. Bạn cũng nên chọn loại chậu có lỗ thoát nước dưới đáy chậu để tránh tích nước gây thối rễ cho cây.
Một số loại cây kiểng lá có nhu cầu nước cao, cần phải tưới thường xuyên từ 2 – 3 lần/ tuần, nhất là vào những tháng mùa hè. Ví dụ như cây môn, cây anthurium, cây alocasia,… Bạn có thể lắp đặt hệ thống tưới tự động hoặc chậu tự tưới, máy phun sương,… để cấp ẩm cho cây.
- Đáp ứng lượng ánh sáng cần thiết
Ánh sáng là nguồn năng lượng cho quá trình quang hợp của cây. Cây cần có đủ ánh sáng để phát triển khỏe mạnh và đẹp màu. Tuy nhiên, không phải loại cây nào cũng cần nhiều ánh sáng. Có những loại cây ưa ánh sáng trực tiếp, có những loại cây chỉ cần ánh sáng rọi vào, và có những loại cây thích bóng râm. Bạn cần tìm hiểu đặc điểm của từng loại cây để đặt chậu cây ở vị trí phù hợp. Nếu cây không có đủ ánh sáng, cây sẽ héo úa, vàng lá, chậm phát triển. Nếu cây có quá nhiều ánh sáng, cây sẽ bị cháy lá, khô cành, mất màu sắc.
Một số loại cây kiểng lá ưa ánh sáng trực tiếp, cần được đặt ở nơi có nhiều ánh nắng mặt trời, ít nhất là 6 tiếng mỗi ngày. Ví dụ như cây caladium, cây monstera, cây philodendron,… Bạn có thể đặt chậu cây ở ban công, cửa sổ, sân thượng, hoặc nơi có ánh sáng nhân tạo.
Một số loại cây kiểng lá chỉ cần ánh sáng rọi vào, không thích ánh nắng trực tiếp, cần được đặt ở nơi có ánh sáng mờ, khoảng 3 – 4 tiếng mỗi ngày. Ví dụ như cây anthurium, cây alocasia, cây trầu bà,… Bạn có thể đặt chậu cây ở gần cửa sổ, hoặc che bằng rèm cửa, hoặc dùng đèn để chiếu sáng.
Một số loại cây kiểng lá thích bóng râm, không cần nhiều ánh sáng, cần được đặt ở nơi có ánh sáng yếu, khoảng 1 – 2 tiếng mỗi ngày. Ví dụ như cây kim ngân, cây đa búp đỏ, cây lan ý,… Bạn có thể đặt chậu cây ở trong nhà, hoặc nơi có bóng cây, hoặc dùng đèn huỳnh quang để chiếu sáng.
- Phân bón định kỳ cho cây
Phân bón là nguồn cung cấp các chất dinh dưỡng cho cây. Cây cần có đủ các chất dinh dưỡng để tăng cường sức đề kháng, kích thích ra hoa và lá, và duy trì sắc màu. Bạn nên phân bón cho cây định kỳ, tùy theo loại cây và mùa vụ. Bạn có thể dùng phân hữu cơ như phân gà, phân bò, phân trùn quế, hoặc phân hóa học như NPK, DAP, lân, kali, vi lượng. Bạn nên pha loãng phân bón với nước theo tỷ lệ thích hợp, không nên dùng phân bón quá đậm đặc để tránh gây đốt rễ và lá cho cây.
Một số loại cây kiểng lá cần phân bón thường xuyên, khoảng 2 – 3 lần/ tháng, nhất là vào mùa xuân và mùa hè, khi cây đang trong giai đoạn sinh trưởng mạnh. Ví dụ như cây monstera, cây anthuriu, cây alocasia,… Bạn có thể dùng phân hữu cơ hoặc phân hóa học có hàm lượng NPK cao để kích thích cây ra lá và phát triển.
- Kiểm soát sâu bệnh cho cây
Sâu bệnh là kẻ thù của cây. Sâu bệnh có thể gây hại cho cây bằng cách ăn lá, cành, hoa, rễ, hoặc tiết ra các chất độc hại cho cây. Sâu bệnh có thể làm cây suy yếu, mất năng suất, và chết. Bạn cần kiểm tra thường xuyên tình trạng của cây, nếu phát hiện có dấu hiệu của sâu bệnh, bạn nên xử lý ngay. Bạn có thể dùng các biện pháp cơ học như nhổ, cắt, gỡ bỏ phần cây bị sâu bệnh, hoặc dùng các biện pháp sinh học như nuôi các loài côn trùng ăn sâu bệnh, hoặc dùng các biện pháp hóa học như phun thuốc trừ sâu, trừ bệnh cho cây. Bạn nên chọn loại thuốc phù hợp với loại sâu bệnh, và tuân thủ hướng dẫn sử dụng của nhà sản xuất.
Một số loại sâu bệnh thường gặp ở cây kiểng lá là rệp sáp, rệp vảy, rệp trắng, bọ trĩ, bọ xít, nhện đỏ, thrips, bọ hung, sâu cuốn lá, sâu ăn rễ,… Bạn có thể nhận biết sâu bệnh bằng cách quan sát các triệu chứng như lá bị ăn, bị vết sáp, bị vết nhựa, bị vết cháy, bị xoắn mép, bị vàng, bị rụng, rễ bị mục, bị sưng,… Bạn có thể dùng các loại thuốc trừ sâu như abamectin, imidacloprid, acetamiprid, malathion, dimethoate, diazinon,… để phòng và trị sâu bệnh cho cây.
Cây Ổ phụng tại Phúc Garden được chăm sóc cẩn thận
- Tỉa lá, cành cho cây
Tỉa lá, cành là một công việc quan trọng trong quá trình chăm sóc cây kiểng lá trong nhà. Tỉa lá, cành giúp cây được thông thoáng, sạch sẽ, và đẹp dáng. Bạn nên tỉa bớt những chiếc lá úa, vàng, khô, hoặc bị sâu bệnh. Bạn cũng nên tỉa bớt những cành già, yếu, hoặc mọc quá dài, quá rậm. Bạn nên dùng kéo sắc để tỉa lá, cành, và vệ sinh kéo sau khi sử dụng. Bạn nên tỉa lá, cành vào mùa xuân hoặc mùa thu, khi cây đang trong giai đoạn sinh trưởng mạnh.
Một số loại cây kiểng lá có thể tỉa tạo dáng theo ý thích của bạn, để tăng thêm tính thẩm mỹ và phong thủy cho cây. Ví dụ như cây monstera, cây philodendron, cây trầu bà,… Bạn có thể tỉa cây theo hình chữ nhật, hình tròn, hình tam giác, hình bầu dục, hình tim, hình sao,… Bạn cũng có thể tỉa cây theo hình con vật, hình người, hình đồ vật,… Bạn nên dùng dây cột, dây treo, hoặc kẹp để hỗ trợ cây giữ được dáng tỉa.
- Chuyển chậu cho cây
Chuyển chậu là một việc cần thiết khi cây đã phát triển quá lớn so với chậu cũ, hoặc khi đất trong chậu đã bị cạn kiệt dinh dưỡng, hoặc khi chậu đã bị hỏng, nứt, vỡ. Chuyển chậu giúp cây có không gian phát triển tốt hơn, và được bổ sung đất mới giàu dinh dưỡng. Bạn nên chuyển chậu cho cây vào mùa xuân, khi cây đang trong giai đoạn sinh trưởng mạnh. Bạn nên chọn loại chậu phù hợp với kích thước và hình dáng của cây, có thể là chậu sứ, chậu nhựa, chậu gốm, chậu xi măng, chậu tre, chậu gỗ,… Bạn nên chọn loại đất có độ thoát nước tốt, có thể là đất sét, đất cát, đất pha sỏi, đất pha than, đất pha vỏ dừa,…
Để chuyển chậu cho cây, bạn cần làm theo các bước sau:
– Chuẩn bị chậu mới, đất mới, kéo, dao, bàn chải, xẻng, xốp, vải lót, dây ràng buộc, nước sạch.
– Tưới nước cho cây trước khi chuyển chậu, để cây dễ dàng rút ra khỏi chậu cũ.
– Lật chậu cũ, dùng tay hoặc xẻng nhẹ nhàng lấy cây ra khỏi chậu, cẩn thận không làm gãy rễ cây.
– Dùng dao cắt bỏ những rễ bị thối, bị sâu, bị khô, bị đứt, để lại những rễ khỏe mạnh và phát triển tốt.
– Dùng bàn chải hoặc tay lấy bớt đất cũ bám trên rễ cây, để cây dễ hấp thu đất mới.
– Lót xốp hoặc vải lót ở đáy chậu mới, để tránh rễ cây bị mọc qua lỗ thoát nước.
– Đổ đất mới vào chậu, dùng tay ấn nhẹ để đất dẻo và không bị xẹp.
– Đặt cây vào chậu, dùng tay chỉnh hướng và độ sâu của cây, để cây được cân bằng và đẹp mắt.
– Đổ thêm đất mới vào chậu, dùng tay ấn nhẹ để đất bám chặt vào rễ cây, để cây không bị lung lay.
– Dùng dây ràng buộc để cố định cây vào chậu, nếu cây quá cao hoặc quá nặng.
– Tưới nước cho cây sau khi chuyển chậu, để cây hồi phục và thích nghi với môi trường mới.
Đó là những bước cơ bản để chăm sóc cây kiểng lá trong nhà. Ngoài ra, bạn cũng có thể áp dụng một số mẹo nhỏ để tăng thêm sức sống và sắc đẹp cho cây, như:
– Sử dụng nước cà phê, nước trà, nước gạo, nước vỏ chuối, nước vỏ trứng,… để tưới cây, để cung cấp thêm chất dinh dưỡng cho cây.
– Sử dụng vỏ chuối, vỏ trứng, vỏ cam, vỏ chanh, vỏ tỏi,… để phủ xung quanh gốc cây, để giữ ẩm và phòng trừ sâu bệnh cho cây.
– Sử dụng bia, sữa, dầu ăn, xà phòng, giấm, muối,… để phun lên lá cây, để làm sạch và bóng lá cho cây.
– Sử dụng que kem, que nhựa, que tre, que gỗ,… để làm giàn cho cây leo, hoặc để hỗ trợ cây đứng thẳng.
– Sử dụng các vật dụng như cốc, chén, bình, lọ, hộp, giỏ, túi,… để làm chậu trồng cây, để tạo sự độc đáo và sáng tạo cho cây.
Hy vọng bài viết này sẽ giúp bạn có thêm kiến thức và kỹ năng để chăm sóc cây kiểng lá trong nhà một cách tốt nhất. Cây kiểng lá là những người bạn xanh của con người, chúng mang lại niềm vui và hạnh phúc cho cuộc sống. Hãy yêu quý và bảo vệ cây xanh, để có một môi trường sống trong lành và xanh mát. Cảm ơn bạn đã đọc bài viết của Phúc Garden.
